KIỂM TRA TẦM SOÁT UNG THƯ PHỔI
Đa số các trường hợp ung thư phổi được chẩn đoán ban đầu dựa vào các triệu chứng. Các triệu chứng ung thư phổi không biểu hiện khá rõ rệt và thường cho thấy sự tổn thương đến khả năng hoạt động bình thường của phổi. Các triệu chứng phổ biến nhất là một cơn ho càng lúc càng trầm trọng và sẽ không chấm dứt, cũng như cảm giác khó chịu ở ngực. Các triệu chứng khác bao gồm khó thở, khạc ra máu (một số lượng nhỏ), xuống cân không thể giải thích, đau lưng, mất khẩu vị, và mệt mỏi thông thường.
Không giống với phương pháp chụp X-quang ngực tầm soát ung thư vú (breast cancer) hoặc soi ruột già (colonoscopy) để phát hiện ung thư ruột già (colon cancer), một công cụ tầm soát ung thư phổi giai đoạn đầu được chấp nhận rộng rãi vừa được đưa vào sử dụng. Chụp X-quang ngực thông thường không đủ tin cậy để tìm ra các khối u trong những giai đoạn sớm nhất, đây là thời điểm mà nhiều bác sĩ tin rằng các khối u có kích thước nhỏ nhất và ở trạng thái dễ chữa khỏi nhất.
Những nguyên tắc hướng dẫn hiện hành từ Hiệp Hội Các Bác Sĩ Ung Thư Lâm Sàng Hoa Kỳ (The American Society of Clinical Oncologists) đề xuất kiểm tra sàng lọc hằng năm bằng phương pháp chụp CT liều thấp (low-dose computed tomography – LDCT) cho những người đang hút thuốc lá và đã từng hút thuốc lá có nguy cơ cao phát triển bệnh ung thư phổi. Các yếu tố có nguy cơ cao bao gồm ở trong đột tuổi từ 55 – 74, đã hút thuốc lá được 30 năm hoặc hơn, và có thể vẫn tiếp tục hút hoặc đã bỏ hút thuốc lá trong vòng 15 năm qua. Vào thời điểm này, kiểm tra sàng lọc hằng năm bằng phương pháp LDCT được đề xuất cho những cá nhân có nhiều nguy cơ sau khi thảo luận chi tiết với các bác sĩ của họ.
NHÓM CHUYÊN GIA ĐIỀU TRỊ
Nhiều chuyên gia y tế khác nhau sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh ung thư cho bạn. Một vài chuyên gia trong số này là:
- Các bác sĩ điều trị ung thư. Thông thường, bác sĩ điều trị ung thư (medical oncologist) là nhân vật quan trọng, giới thiệu bệnh nhân đến các chuyên gia khác, chẳng hạn như các bác sĩ xạ trị ung thư (radiation oncologist) và các bác sĩ phẫu thuật ung thư(surgical oncologist). Các bệnh nhân ung thư phổi được được khuyến khích gặp bác sĩ chuyên khoa ung thư ngực (thoracic oncologist).
- Các y tá/điều dưỡng chuyên khoa ung thư là những người giúp tiến hành các điều trị ung thư chẳng hạn như hóa trị (chemotherapy), theo dõi các tác dụng phụ trong suốt thời gian điều trị, và hướng dẫn các bệnh nhân cũng như người nhà của bệnh nhân về quá trình điều trị và các tác dụng phụ của nó.
- Các nhân viên xã hội cho bệnh nhân ung thư (oncology social worker) được huấn luyện để tư vấn và hỗ trợ cho các bệnh nhân ung thư. Họ có thể hỗ trợ về tinh thần, hỗ trợ trong việc đối phó với quá trình điều trị và các tác dụng phụ trong quá trình điều trị, giúp các bệnh nhân truyền đạt cho nhóm chuyên gia điều trị, và giới thiệu các bệnh nhân và người thân của họ đến các nguồn trợ giúp.
- Các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ (palliative care specialist)/Các chuyên gia quản lý đau (pain management specialist) là những bác sĩ được huấn luyện đặc biệt trong việc quản lý các tác dụng phụ của ung thư cũng như quản lý đau.
- Các chuyên gia bệnh học (pathologist) là những bác sĩ kiểm tra các mẫu mô tế bào phổi được thu thập trong tiến trình sinh thiết để xác định xem bệnh nhân có bị ung thư phổi không, cũng như xác định dạng và giai đoạn ung thư.
- Chuyên gia trị liệu vật lý (physical therapist) giúp các bệnh nhân lấy lại sức lực và hồi phục vận động trong suốt thời gian điều trị cũng như sau khi điều trị.
- Các bác sĩ gia đình (primary care physician) thường là người đầu tiên mà đa số bệnh nhân đến khám nếu họ cảm thấy không khỏe, hoặc đang có những triệu chứng sức khỏe bất thường. Một số hãng bảo hiểm đòi hỏi rằng bệnh nhân phải đi khám bác sĩ gia đình để được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa. Thông thường, bác sĩ gia đình sẽ yêu cầu tiến hành các kiểm tra chẩn đoán ban đầu.
- Các bác sĩ chuyên khoa tâm thần (psychiatrist) hoặc các chuyên gia tâm lý (psychologist) là những chuyên gia về sức khỏe tâm thần, giúp trị liệu tâm lý cho những người bị lo âu, trầm cảm, và những bệnh tâm lý khác. Các bác sĩ tâm thần có thể kê toa thuốc cho bệnh nhân để cải thiện sức khỏe tâm thần.
- Các bác sĩ chuyên khoa phổi (pulmonologist) chuyên về chẩn đoán và điều trị bệnh phổi. Bác sĩ này có thể tiến hành các kiểm tra và sinh thiết, đồng thời điều trị các bệnh nhân gặp phải những vấn đề về hô hấp liên quan đến ung thư phổi.
- Bác sĩ xạ trị ung thư (radiation oncologist) là những bác sĩ chuyên khoa sử dụng phóng xạ để điều trị ung thư.
- Bác sĩ X-quang (radiologist) là những bác sĩ sử dụng phương pháp tạo hình và giải thích hình chụp CT, PET và MRI trong thời gian điều trị và sau điều trị để theo dõi sự tiến triển và đáp ứng của bệnh lý với phương pháp điều trị.
- Các chuyên gia dinh dưỡng có giấy phép hành nghề (registered dietitian) tư vấn cho các bệnh nhân để giúp họ quản lý việc tăng hoặc giảm cân, hoặc những vấn đề dinh dưỡng khác.
- Các chuyên viên hô hấp (respiratory therapist) giúp các bệnh nhân học cách cải thiện khả năng hít thở.
- Các bác sĩ giải phẫu ngực (thoracic surgeon) tiến hành phẫu thuật ngực và cũng có thể được đào tạo đặc biệt về phẫu thuật ung thư (surgical oncology) – sử dụng phẫu thuật để cắt bỏ các khối u ung thư và các mô trong phổi và xung quanh phổi.
XEM PHẦN TIẾP THEO
