Tác giả: GRETCHENREYNOLDS
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu đã đề cập đến việc chế độ ăn giàu chất béo có thể có hại cho não, ít nhất là đối với những động vật trong phòng thí nghiệm. Thể dục có thể chống lại được tác hại như thế hay không? Câu hỏi đó thực sự thích hợp bây giờ vì chúng ta đang ở trong những ngày nghỉ lễ với những bữa ăn có nhiều chất béo. Và điều đó đã dẫn đến nhiều nghiên cứu mới và quan trọng ra đời.
Nghiên cứu ấn tượng nhất, được trình bày tháng trước trong cuộc họp hằng năm của Hiệp Hội Khoa Học Thần Kinh (Society for Neuroscience) ở New Orleans, bắt đầu với việc các nhà khoa học ở Trường Đại Học Minnesota (University of Minnesota) hướng dẫn một nhóm chuột chạy qua lại các gian phòng khi nghe một điệu nhạc, đây là một phương pháp được chấp nhận để kiểm tra khả năng học hỏi và ghi nhớ của động vật.
Trong vòng 4 tháng tiếp theo, phân nửa nhóm chuột đã ăn loại thức ăn bình thường. Những con khác thì hưởng thụ thức ăn có nhiều chất béo hơn, bao gồm ít nhất 40% hàm lượng chất béo. Chế độ ăn của hai nhóm này có tổng số lượng calories bằng nhau.
Sau 4 tháng, những con vật đó được lặp lại thí nghiệm kiểm tra trí nhớ. Những con được chọn với chế độ ăn bình thường có kết quả thí nghiệm tương tự như trước đây; khả năng nhận thức không thay đổi. Tuy nhiên, những con với chế độ ăn giàu chất béo lại có kết quả thử nghiệm thấp hơn nhiều.
Và sau đó, phân nửa các con vật trong mỗi nhóm được cho chạy trên những bánh xe. Chế độ ăn của chúng vẫn không thay đổi. Do đó, một số con chuột với chế độ ăn giàu chất béo được cho tập luyện. Còn một số con khác thì không. Các nhà nghiên cứu cũng áp dụng như vậy đối với những con vật có chế độ ăn bình thường.
Trong vòng 7 tuần kế tiếp, cuộc thử nghiệm về trí nhớ được lặp lại mỗi tuần ở tất cả các nhóm. Trong khoảng thời gian đó, thành tích của những con chuột ăn nhiều chất béo tiếp tục giảm sút bởi vì chúng không tập thể dục.
Nhưng với những con có tập luyện, cho dù chúng ăn nhiều chất béo, thì chúng vẫn cho thấy có những cải thiện đáng chú ý trong khả năng nhận thức và ghi nhớ.
Sau 7 tuần, những con chuột có chế độ ăn giàu chất béo và được luyện tập vẫn đạt được những thành tích tốt trong thử nghiệm về trí nhớ như kết quả chúng đã đạt được vào lúc bắt đầu cuộc thí nghiệm.
Các tác giả của nghiên cứu này đã kết luận rằng: “Nói một cách khác, thể dục đã làm đảo ngược quá trình gây suy giảm khả năng nhận thức do chế độ ăn giàu chất béo gây ra”.
Phát hiện đó tái xác thực các kết quả của một nghiên cứu khác được trình bày tháng trước tại buổi họp của Hiệp Hội Khoa Học Thần Kinh. Trong đó, các nhà nghiên cứu tại Trường Đại Học Kyoto (Kyoto University) ở Nhật Bản đã tập họp một nhóm chuột được nuôi để có khuynh hướng phát triển thành một phiên bản chuột có bệnh Alzheimer và bị mất trí nhớ nghiêm trọng.
Các nghiên cứu trước đây của các nhà khoa học này đã từng đưa ra bằng chứng cho thấy rằng chế độ ăn giàu chất béo đã làm tăng tốc độ tiến triển thành chứng mất trí nhớ toàn diện của các con vật này, cũng như cho thấy rằng chế độ ăn ít chất béo và được luyện tập thể dục đã làm chậm lại quá trình gây suy giảm năng lực thần kinh của các con vật này.
Nhưng trong các nghiên cứu này, người ta vẫn chưa rõ chế độ ăn ít chất béo hay việc luyện tập thể dục đều đặn của loài chuột sẽ có hiệu quả hơn trong việc chặn đứng tình trạng mất trí nhớ.
Do đó, hiện nay các nhà khoa học bắt đầu cố gắng tìm ra hiệu quả của mỗi phương pháp bằng cách nuôi tất cả những con chuột trong cuộc thí nghiệm với chế độ ăn giàu chất béo trong vòng 10 tuần, sau đó chuyển một số con sang chế độ ăn ít chất béo, và chuyển những con còn lại sang những cái lồng được lắp đặt những bánh xe quay.
Nhóm chuột thứ ba bắt đầu với một chế độ ăn ít chất béo và tập thể dục đều đặn, trong khi những con còn lại tiếp tục chế độ ăn giàu chất béo và không tập thể dục.
Sau thêm 10 tuần, những con vật trong nhóm cuối cùng này, ăn nhiều chất béo và đi lại một cách uể oải trong lồng, đã phát triển nhiều mảng vữa trong não được cho là gắn liền với căn bệnh Alzheimer hơn so với những con chuột khác. Và chúng cũng có thành tích kém hơn trong những thử nghiệm về trí nhớ.
Những con chuột được chuyển qua chế độ ăn ít chất béo có ít mảng vữa và có trí nhớ tốt hơn so với nhóm kiểm soát (control group).
Nhưng những chú chuột được tập luyện thậm chí có những ghi nhận về trí nhớ tốt hơn và não khỏe mạnh hơn - ngay cả khi chúng vẫn giữ chế độ ăn với lượng chất béo cao. Nói một cách khác, thể dục tỏ ra “hiệu quả hơn là phương pháp ăn kiêng trong việc ngăn ngừa căn bệnh Alzheimer phát triển” theo bài viết của các tác giả.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ là tại sao chế độ ăn nhiều chất béo có thể ảnh hưởng đến não và thể dục đã vô hiệu hóa tác hại này. “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng các axit béo tự do từ các thực phẩm giàu chất béo có thể thực sự xâm nhập vào não”, theo nhà nghiên cứu khoa học Vijayakumar Mavanji tại Trung Tâm Y Tế Cựu Chiến Binh Minnesota (Minnesota VA Medical Center) ở Trường Đại Học Minnesota (University of Minnesota), cùng với các cộng sự của ông là bác sĩ Catherine M. Kotz, bác sĩ Charles J. Billington và bác sĩ Chuan Feng Wang đã thực hiện cuộc nghiên cứu ở chuột. Theo lời ông nói, các axit béo có thể sau đó khởi động một quá trình dẫn đến tình trạng hủy hoại tế bào trong những khu vực não có chức năng kiểm soát trí nhớ và khả năng học hỏi.
Theo lời ông phát biểu, ngoài ra, thể dục xem ra đã thúc đẩy quá trình sản sinh các chất sinh hóa đặc biệt trong não giúp chống lại quá trình hủy hoại này.
Ví dụ, trong một nghiên cứu ở Nhật, não bộ của những động vật được luyện tập thể dục chứa đầy các men xúc tác (enzyme) được biết có khả năng phân hủy các mảng vữa liên quan đến căn bệnh Alzheimer.
Bác sĩ Mavanji lưu ý rằng, dĩ nhiên những sinh vật trong phòng thí nghiệm không phải là con người, cho nên người ta vẫn chưa biết thể dục có thể bảo vệ bộ não của chúng ta như đã bảo vệ bộ não của loài chuột và loài gặm nhấm trong cuộc thử nghiệm không.
Tuy nhiên, ông nói, đã có đủ bằng chứng tích lũy về các nguy cơ tiềm tàng gây suy giảm nhận thức của các loại thực phẩm giàu chất béo và các lợi ích đối kháng từ hoạt động thể chất để đề xuất rằng "mọi người nên tập thể dục vừa phải”, đặc biệt trong những kỳ nghỉ lễ đầy tiệc tùng, với các món ăn hấp dẫn và nhiều chất béo.
Theo ông, xét cho cùng thì khối lượng thể dục đòi hỏi để có thể bảo vệ bộ não khỏi những tiềm năng tàn phá của những miếng thịt bò có cả mỡ lẫn nạt và bánh pho mai (cheesecake) không phải là quá mức. Những chú chuột mà ông nuôi được cho chạy bộ với khoảng đường tương đương với một người đi bộ 30 phút mỗi ngày. Do đó, nếu không thể tránh được một bữa ăn buffet, thì sau đó bạn phải nhớ đi bộ.
Nguồn (Source):
0 comments:
Post a Comment