SỬ DỤNG THUỐC
Cho đến gần đây, hầu như mỗi trẻ em ở Hoa Kỳ bị nhiễm trùng tai đều được bác sĩ cho tiếp nhận trị liệu bằng thuốc kháng sinh. Trong một khu vực ở Hoa Kỳ, có hơn 70% số trẻ em dưới 7 tháng tuổi được tiếp nhận trị liệu bằng thuốc kháng sinh, và lý do phổ biến nhất cho việc sử dụng các loại thuốc này là chứng viêm tai giữa cấp tính.
Các nghiên cứu quan trọng hiện nay cho thấy rằng đối với đa số các trường hợp bị viêm tai giữa cấp tính không cần thiết phải sử dụng thuốc kháng sinh. Khoảng 80 – 90% các trẻ em bị nhiễm trùng tai không biến chứng sẽ hồi phục trong vòng 1 tuần mà không cần đến trị liệu bằng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh hiếm khi được khuyến khích sử dụng cho chứng viêm tai giữa tràn dịch.
Tính Năng Đề Kháng Thuốc Kháng Sinh. Hiện tượng sử dụng lan tràn và lạm dụng thuốc kháng sinh đang nảy sinh một vấn đề nghiêm trọng mang tính toàn cầu về tính năng đề kháng của vi khuẩn đối với các loại thuốc kháng sinh phổ biến. Ở Hoa Kỳ, gần một phần tư số vi khuẩn S. pneumoniae hiện có tính năng đề kháng đối với ít nhất ba loại thuốc kháng sinh. Tỉ lệ cao các loại vi khuẩn có tính năng đề kháng thuốc đang được lưu ý ở các trẻ sơ sinh. Thông thường, các khu vực và các cơ quan y tế có tỉ lệ kháng thuốc cao nhất là những nơi mà các loại thuốc kháng sinh được chỉ định sử dụng nhiều nhất.
Do tỉ lệ đề kháng thuốc kháng sinh khá cao, và chứng viêm tai giữa cấp tính không nghiêm trọng thường được hạ giảm mà không cần đến thuốc kháng sinh, cho nên các hướng dẫn về nhi khoa khuyến khích thực hiện giai đoạn “chờ đợi trong quan sát” trước khi được chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh. Các hướng dẫn hiện hành được Hiệp Hội Hoa Kỳ về Khoa Nhi và Hiệp Hội Bác Sĩ Gia Đình Hoa Kỳ phát hành đề xuất thực hiện giai đoạn quan sát ban đầu từ 48 – 72 giờ cho các trẻ em được chọn lựa. Thuốc giảm đau đầu tiên được chỉ định sử dụng là acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil), và các loại thuốc nhỏ tai benzocaine.
Nếu không có sự cải thiện hoặc các triệu chứng càng trở xấu, thì các bậc phụ huynh có thể làm hẹn (đặt cuộc hẹn) với bác sĩ để xác định xem đứa trẻ có cần sử dụng thuốc kháng sinh không. (Các bậc phụ huynh nên liên lạc với bác sĩ trong vòng 24 giờ đầu tiên nếu cháu bé được 6 tháng tuổi hoặc nhỏ hơn và bị sốt hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng khác). Một chọn lựa khác là hãy hỏi bác sĩ về Chỉ Định Sử Dụng Thuốc Kháng Sinh An Toàn (Safety Net Antibiotic Prescription - SNAP) mà chỉ được cung cấp sử dụng nếu các triệu chứng không cải thiện trong vòng 48 – 72 giờ.
Chế Độ Trị Liệu Kháng Sinh cho Chứng Viêm Tai Giữa Cấp Tính (AOM)
Khi cần đến các loại thuốc kháng sinh, thì có một số các nhóm thuốc khác nhau giúp điều trị nhiễm trùng tai cấp tính. Thuốc amoxicillin là một loại thuốc kháng sinh nhóm penicillin và được chọn lựa trị liệu đầu tiên. Có các loại thuốc kháng sinh khác dành cho trẻ em bị dị ứng với thuốc penicillin hoặc không có phản ứng với thuốc trong vòng 2- 3 ngày.
Thời Gian Trị Liệu. Nếu một đứa trẻ cần đến các loại thuốc kháng sinh để điều trị chứng viêm tai giữa cấp tính, thì các chuyên gia khuyến khích là nên sử dụng các loại thuốc này trong khoảng thời gian sau đây:
Các nghiên cứu quan trọng hiện nay cho thấy rằng đối với đa số các trường hợp bị viêm tai giữa cấp tính không cần thiết phải sử dụng thuốc kháng sinh. Khoảng 80 – 90% các trẻ em bị nhiễm trùng tai không biến chứng sẽ hồi phục trong vòng 1 tuần mà không cần đến trị liệu bằng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh hiếm khi được khuyến khích sử dụng cho chứng viêm tai giữa tràn dịch.
Tính Năng Đề Kháng Thuốc Kháng Sinh. Hiện tượng sử dụng lan tràn và lạm dụng thuốc kháng sinh đang nảy sinh một vấn đề nghiêm trọng mang tính toàn cầu về tính năng đề kháng của vi khuẩn đối với các loại thuốc kháng sinh phổ biến. Ở Hoa Kỳ, gần một phần tư số vi khuẩn S. pneumoniae hiện có tính năng đề kháng đối với ít nhất ba loại thuốc kháng sinh. Tỉ lệ cao các loại vi khuẩn có tính năng đề kháng thuốc đang được lưu ý ở các trẻ sơ sinh. Thông thường, các khu vực và các cơ quan y tế có tỉ lệ kháng thuốc cao nhất là những nơi mà các loại thuốc kháng sinh được chỉ định sử dụng nhiều nhất.
Do tỉ lệ đề kháng thuốc kháng sinh khá cao, và chứng viêm tai giữa cấp tính không nghiêm trọng thường được hạ giảm mà không cần đến thuốc kháng sinh, cho nên các hướng dẫn về nhi khoa khuyến khích thực hiện giai đoạn “chờ đợi trong quan sát” trước khi được chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh. Các hướng dẫn hiện hành được Hiệp Hội Hoa Kỳ về Khoa Nhi và Hiệp Hội Bác Sĩ Gia Đình Hoa Kỳ phát hành đề xuất thực hiện giai đoạn quan sát ban đầu từ 48 – 72 giờ cho các trẻ em được chọn lựa. Thuốc giảm đau đầu tiên được chỉ định sử dụng là acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil), và các loại thuốc nhỏ tai benzocaine.
Nếu không có sự cải thiện hoặc các triệu chứng càng trở xấu, thì các bậc phụ huynh có thể làm hẹn (đặt cuộc hẹn) với bác sĩ để xác định xem đứa trẻ có cần sử dụng thuốc kháng sinh không. (Các bậc phụ huynh nên liên lạc với bác sĩ trong vòng 24 giờ đầu tiên nếu cháu bé được 6 tháng tuổi hoặc nhỏ hơn và bị sốt hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng khác). Một chọn lựa khác là hãy hỏi bác sĩ về Chỉ Định Sử Dụng Thuốc Kháng Sinh An Toàn (Safety Net Antibiotic Prescription - SNAP) mà chỉ được cung cấp sử dụng nếu các triệu chứng không cải thiện trong vòng 48 – 72 giờ.
Chế Độ Trị Liệu Kháng Sinh cho Chứng Viêm Tai Giữa Cấp Tính (AOM)
Khi cần đến các loại thuốc kháng sinh, thì có một số các nhóm thuốc khác nhau giúp điều trị nhiễm trùng tai cấp tính. Thuốc amoxicillin là một loại thuốc kháng sinh nhóm penicillin và được chọn lựa trị liệu đầu tiên. Có các loại thuốc kháng sinh khác dành cho trẻ em bị dị ứng với thuốc penicillin hoặc không có phản ứng với thuốc trong vòng 2- 3 ngày.
Thời Gian Trị Liệu. Nếu một đứa trẻ cần đến các loại thuốc kháng sinh để điều trị chứng viêm tai giữa cấp tính, thì các chuyên gia khuyến khích là nên sử dụng các loại thuốc này trong khoảng thời gian sau đây:
- Các trẻ em dưới 6 tuổi và các trẻ em bị viêm tai giữa cấp tính nghiêm trọng thường được đề xuất sử dụng 10 ngày thuốc kháng sinh.
- Các trẻ em từ 6 tuổi trở lên với các triệu chứng từ nhẹ đến vừa phải được đề xuất trị liệu kháng sinh từ 5- 7 ngày.
Các phụ huynh nên đảm bảo cho các trẻ sử dụng toàn bộ số thuốc được chỉ định trị liệu. Không sử dụng toàn bộ số thuốc được chỉ định sẽ gây ra sự phát sinh các loại vi khuẩn kháng thuốc.
Dự đoán bệnh. Tình trạng nhức tai (earache) thường hạ giảm trong vòng 8 – 24 giờ sau khi sử dụng thuốc kháng sinh, mặc dù vậy, có khoảng 10% các trẻ em không có phản ứng hiệu quả với thuốc. Điều này có thể xảy ra khi có một loại virut hiện diện hoặc nếu loại vi khuẩn gây ra nhiễm trùng tai lại có tính năng kháng thuốc kháng sinh. Lúc đó có thể sẽ cần đến một loại thuốc kháng sinh khác.
Ở một số trẻ em được điều trị thành công, chất dịch sẽ vẫn còn đọng lại trong tai giữa khoảng vài tuần hoặc vài tháng, ngay cả sau khi tình trạng nhiễm trùng đã chấm dứt. Trong thời gian đó, các trẻ em có thể bị một số vấn đề về khả năng nghe, nhưng dần dần chất dịch sẽ hầu như hoàn toàn biến mất. Không nên sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị tình trạng chất dịch bị đọng lại.
Theo Dõi Sau Trị Liệu. Nên đưa các trẻ đi tái khám bác sĩ:
- 2 – 3 tuần sau khi trị liệu, nếu trị liệu ban đầu hạ giảm được tình trạng nhiễm trùng và đứa trẻ dưới 15 tháng tuổi, hoặc có nguy cơ bị tái nhiễm trùng.
- 3 – 6 tuần sau khi điều trị, nếu trị liệu ban đầu hạ giảm được tình trạng nhiễm trùng, đứa trẻ trên 15 tháng tuổi và không có nguy cơ gì đặc biệt.
- Trong vòng 48 giờ sử dụng thuốc kháng sinh liều cuối cùng nếu có dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng vẫn hiện diện (ví dụ, vẫn còn mủ trong tai).
Trong các trường hợp bị nghi ngờ có các biến chứng, đứa trẻ nên được xem xét đưa đến bác sĩ tai mũi họng (otolaryngologist) để khám. Bác sĩ chuyên khoa này có thể thực hiện tiến trình rút chất lỏng từ tai (tympanocentesis hoặc myringotomy) để kiểm tra sự hiện diện của các vi sinh vật đặc biệt. Nhưng tiến trình này chỉ được thực hiện cho các trường hợp nghiêm trọng.
Các Loại Thuốc Kháng Sinh Đặc Biệt Sử Dụng Cho Chứng Viêm Tai Giữa Cấp Tính
Mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh của đứa trẻ và báo cáo về tình trạng phản ứng/không phản ứng đối với trị liệu kháng sinh sẽ quyết định một phần sự lựa chọn sử dụng thuốc kháng sinh. Các quyết định trị liệu được xem xét dựa vào tình trạng bệnh của đứa trẻ nghiêm trọng hay không nghiêm trọng.
Thuốc amoxicillin thường được khuyến khích sử dụng đầu tiên để điều trị chứng viêm tai giữa cấp tính. Loại thuốc kết hợp có tên amoxicillin-clavunate được chỉ định sử dụng (kê toa) cho các bệnh nhân bị đau nhức nghiêm trọng hoặc bị sốt trên 102.2° F (39° C). Các nhóm thuốc khác có thể được chỉ định sử dụng nếu đứa trẻ bị dị ứng với các loại thuốc penicillin hoặc không có phản ứng đối với trị liệu ban đầu.
Các hướng dẫn trị liệu dưới đây đưa ra các đề xuất chung dựa trên mức độ nghiêm trọng của chứng viêm tai giữa cấp tính ở trẻ em.
Trị liệu ưu tiên 1 cho chứng viêm tai giữa cấp tính không nghiêm trọng:
Amoxicillin 80-90 mg/kg uống bằng miệng mỗi ngày. Amoxicillin là một loại thuốc thuộc nhóm kháng sinh penicillin.
Nếu bệnh nhân bị dị ứng hoặc có báo cáo không thích hợp với các loại thuốc penicillin, thì một trong các loại thuốc kháng sinh sau đây có thể được chỉ định sử dụng:
- Azithromycin hoặc clarithromycin. Các loại thuốc này thuộc nhóm macrolide và được uống bằng miệng.
- Cefdinir, cefuroxime, hoặc cefpodoxime. Các loại thuốc này thuộc nhóm cephalosporins và được uống bằng miệng. Chúng có thể gây phản ứng thuốc ở các bệnh nhân bị dị ứng với penicillin.
Nếu bệnh nhân không thích hợp với amoxicillin hoặc các loại thuốc kháng sinh thay thế sau 48 – 72 giờ, thì có thể chỉ định sử dụng một trong các loại thuốc dưới đây:
Amoxicillin-clavulanate, clindamycin, hoặc ceftriaxone. Ceftriaxone được truyền qua tĩnh mạch. Hai loại thuốc còn lại được uống bằng miệng. Các loại thuốc này thuộc các nhóm thuốc kháng sinh khác nhau. Amoxicillin-clavulanate (Augmentin) thuộc nhóm penicillin, ceftriaxone (Rocephin) thuộc nhóm cephalosporin, clindamycin (Cleocin) thuộc nhóm lincosamide.
Trị liệu ưu tiên 1 cho chứng viêm tai giữa cấp tính nghiêm trọng:
Amoxicillin-clavulanate (Augmentin). Loại thuốc kháng sinh này được gọi là thuốc penicillin có liều lượng cao. Nó có tác dụng chống lại nhiều loại vi khuẩn và được uống bằng miệng.
Trị liệu ưu tiên số 2 cho chứng viêm tai giữa cấp tính nghiêm trọng:
- Ceftriaxone. Thuốc Ceftriaxone (Rocephin) là một loại thuốc tiêm thuộc nhóm kháng sinh cephalosporin mà nó có thể được chỉ định sử dụng (kê toa) thay thế cho loại thuốc amoxicillin-clavulanate, đặc biệt đối với các trẻ em bị nôn mửa hoặc bị các tình trạng sức khỏe khác mà không cho phép uống thuốc bằng miệng.
- Tiến trình rút chất dịch trong tai hoặc sử dụng thuốc clindamycin. Bệnh nhân bị viêm tai giữa cấp tính nghiêm trọng nếu không có phản ứng với loại thuốc amoxicillin-clavulanate sau 48 – 72 giờ thì có thể cần được rút chất dịch trong tai (tympanocentesis) với mục đích xác định chủng loại vi khuẩn đã gây ra chứng nhiễm trùng này. Nếu tiến trình rút chất dịch trong tai không thể được thực hiện, thì thuốc clindamycin có thể được chỉ định sử dụng uống bằng miệng để điều trị các tác nhân gây bệnh (như vi khuẩn, nấm,…) kháng penicillin mà các trị liệu bằng thuốc trước đây không có hiệu quả.
Các Tác Dụng Phụ Của Thuốc Kháng Sinh
- Các tác dụng phụ phổ biến nhất của hầu như tất cả các loại thuốc kháng sinh là các triệu chứng về tiêu hóa, bao gồm vọp bẻ, buồn nôn, ói mửa, và tiêu chảy. Đây có thể là một vấn đề nghiêm trọng ở các trẻ sơ sinh và các trẻ em nhỏ tuổi. Có một nghiên cứu đã báo cáo rằng cho các trẻ em bị các triệu chứng như thế sử dụng một loại thức ăn lỏng chế biến từ đậu nành và có chứa chất xơ (nhãn hiệu Isomil DF) có thể sẽ giúp giảm bớt các tác dụng phụ này.
- Việc sử dụng thuốc amoxicillin cho các trẻ sơ sinh có thể dẫn đến tình trạng hư men răng và làm cho răng bị đổi màu vĩnh viễn.
- Các phản ứng dị ứng cũng có thể xảy ra với tất cả các loại thuốc kháng sinh, nhưng phổ biến nhất là các loại thuốc có nguồn gốc từ penicillin hoặc sulfa.
- Một vài loại thuốc, bao gồm các loại bán không cần toa bác sĩ, cũng tương tác với thuốc kháng sinh. Các bậc phụ huynh nên cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc mà con trẻ của họ đang sử dụng.
2 comments:
Thank :)
amoxil khong the lam hu men rang hay doi mau rang vinh vien--chac la Bai nay muon noi la Tetracycline but what tetracycine doing here for otitis ??
Post a Comment