MIỄN DỊCH HỌC VÀ CÁC TIẾN TRÌNH CẤY GHÉP
Mỗi năm, có hàng ngàn người Mỹ được kéo dài tuổi thọ nhờ vào các bộ phận cấy ghép, chẳng hạn như thận, tim, phổi, gan, và tuyến tụy. Tuy nhiên, để cho bộ phận cấy ghép được “chấp nhận”, khuynh hướng tự nhiên của cơ thể bài kháng các tổ chức mô lạ phải được kiểm soát theo cách nhân tạo.
Một phương pháp, gọi là phân loại mô (tissue typing), đảm bảo rằng các phân tử đánh dấu “thuộc cơ thể” trên bộ phận của người cho tương ứng với người nhận. Mỗi tế bào có một tập hợp kép 6 kháng nguyên chính, và mỗi kháng nguyên tồn tại (ở mỗi cá nhân) dưới 20 dạng khác nhau. Khả năng 2 người có các kháng nguyên cây ghép giống nhau là vào khoảng 1 phần trăm ngàn.
Phương pháp thứ hai là ru ngủ hệ miễn dịch của người nhận. Điều này có thể được thực hiện bằng các loại thuốc ức chế miễn dịch (immunosuppressive drugs) chẳng hạn như cyclosporine A, hoặc bằng cách sử dụng các loại kháng thể được sản xuất ở phòng thí nghiệm, các kháng thể này tấn công các tế bào T trưởng thành.
Cấy Ghép Tủy Xương
Khi phản ứng miễn dịch bị ức chế nghiêm trọng (ở các trẻ sơ sinh có các rối loạn miễn dịch bẩm sinh hoặc ở những người bị ung thư), thì cấy tủy xương là một phương pháp chữa trị có thể được thực hiện. Được đưa vào tuần hoàn, các tế bào tủy xương được cấy ghép có thể phát triển thành các tế bào B và T có khả năng hoạt động.
Trong các tiến trình cấy ghép tủy xương, sự tương ứng gần giống là hết sức quan trọng. Không chỉ có mối nguy hiểm là cơ thể sẽ bài kháng các tế bào tủy xương cấy ghép, mà các tế bào T từ tủy xương cấy ghép này còn có thể phản công lại và tiêu diệt các mô của người nhận. Để tránh trường hợp này, được gọi là bệnh mô ghép-chống-chủ thể (graft-versus-host disease), các nhà khoa học đã sử dụng các loại thuốc hoặc các loại kháng thể để “tẩy sạch” các tế bào T trưởng thành nguy hiểm ra khỏi tủy xương của người cho.
Cytotoxic T cell: Tế bào T độc hại tế bào
Cancer cell: Tế bào ung thư
Killer cell: Tế bào tiêu diệt
Macrophage: Đại thực bào
Một tế bào ung thư có thể đánh thức một vài dạng phòng thủ miễn dịch.
Khả Năng Miễn Dịch Và Bệnh Ung Thư
Khi các tế bào bình thường biến thành các tế bào ung thư, thì một số kháng nguyên trên bề mặt của các tế bào này có thể thay đổi. Nếu hệ miễn dịch lưu ý sự hiện diện của các kháng nguyên lạ, nó sẽ khởi động các hệ thống phòng thủ của cơ thể, bao gồm các tế bào T tiêu diệt, các tế bào tiêu diệt tự nhiên, và các đại thực bào. Nhưng hệ miễn dịch không thể tuần tra khắp nơi trong cơ thể để giám sát, xả sạch và loại bỏ tất cả các tế bào biến thành ung thư. Các khối u sẽ phát triển khi hệ miễn dịch bị suy yếu hoặc bị áp đảo.
Các nhà khoa học đang phát triển các tế bào miễn dịch và các hợp chất trở thành các vũ khí thông minh và hiệu quả chống ung thư. Họ đang sử dụng các hợp chất có tên là chất cải biến phản ứng sinh học (biological response modifiers), bao gồm các tế bào bạch huyết và lymphokines, để hỗ trợ các phản ứng miễn dịch của bệnh nhân. Trong một số trường hợp, các chất cải biến phản ứng sinh học được tiêm trực tiếp vào cơ thể bệnh nhân. Chúng còn có thể được sử dụng trong phòng thí nghiệm để biến đổi một số tế bào bạch huyết của bệnh nhân thành các tế bào truy tìm khối u, để sau đó được tiêm trở lại vào cơ thể bệnh nhân, do đó chúng có thể tấn công các tế bào ung thư.
Các kháng thể đặc biệt được sản sinh để nhận ra các loại ung thư đặc biệt có thể kết hợp với thuốc, các chất độc hại, hoặc các chất phóng xạ, sau đó được gửi đi giống như “các viên đạn kỳ diệu” để truyền trực tiếp thuốc đạn có tính tiêu diệt này đến các tế bào ung thư mục tiêu. Thay vào đó, các chất độc hại có thể kết nối với một phân tử lymphokine và được định hướng đến các tế bào được trang bị với các thụ thể dành cho phân tử lymphokine. Các kháng thể được đánh dấu phóng xạ cũng có thể được sử dụng để tìm kiếm các ổ tế bào ung thư tiềm ẩn (các di căn - metastases)
Antibody: Kháng thể
Toxin: Chất độc hại
Tumor antigen: Kháng nguyên của khối u
Cancer cell: Tế bào ung thư
Cancer cell destroyed: Tế bào ung thư bị tiêu diệt
Normal cell: Tế bào bình thường
Các kháng thể nhắm vào các tế bào ung thư có thể được kết hợp với các chất độc hại, các loại thuốc, hoặc các chất phóng xạ, mà chúng có thể truyền trực tiếp đến tế bào ung thư.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu khác đang thử nghiệm các vắcxin trị liệu ung thư. Các vắcxin này khác với các loại vắcxin truyền thống, các vắcxin truyền thống được cho tiêm chủng trước khi chứng bệnh bắt đầu để bảo vệ người bệnh không bị nhiễm sau này. Các vắcxin ung thư được sử dụng sau khi bệnh ung thư xuất hiện, và được thiết kế để giúp hệ miễn dịch chống lại căn bệnh này.
Hệ miễn dịch thường phản ứng yếu ớt hoặc hoàn toàn không phản ứng với các tế bào ung thư. Các vắcxin ung thư cố gắng cải thiện về phản ứng chống ung thư tự nhiên bằng cách kích thích các phản ứng mạnh mẽ của tế bào T tiêu diệt chống lại khối u. Mặc dù các loại vắcxin này thường không thể tiêu diệt khối u nếu được sử dụng dưới hình thức trị liệu duy nhất, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng chúng có thể là các đối tác hiệu quả nếu được sử dụng kết hợp với các hình thức điều trị khác.
0 comments:
Post a Comment