CÁC YẾU TỐ GÂY NGUY CƠ
Khoảng 1 triệu người Hoa Kỳ mắc bệnh tiểu đường loại 1, với khoảng 30 ngàn các trường hợp bệnh mới được chẩn đoán mỗi năm. Tuy nhiên, bệnh tiểu đường loại 1 ít phổ biến hơn bệnh tiểu đường loại 2, và chỉ chiếm khoảng 5 – 10% trong tổng số các trường hợp bệnh tiểu đường. Thế nhưng, giống như bệnh tiểu đường loại 2, tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 1 ở trẻ em và thanh niên đang trên đà gia tăng trong vài thập niên qua. Các chuyên gia ước tính rằng khoảng 1 trong số 400 – 600 trẻ em và thanh niên mắc bệnh tiểu đường loại 1. Trong khi bệnh tiểu đường loại 2 đang trên đà gia tăng ở các thanh niên Hoa Kỳ gốc Phi Châu và Nam Mỹ, thì tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 1 cao nhất được tìm thấy ở các thanh niên da trắng.
Các Yếu Tố Gây Nguy Cơ ở Trẻ Em
Bệnh tiểu đường loại 1 có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng thường xuất hiện giữa độ tuổi sơ sinh và cuối 30, thường thấy nhất ở trẻ em và thanh niên. Trẻ nam và trẻ nữ đều có khả năng mắc bệnh như nhau. Các nghiên cứu báo cáo các trường hợp sau đây có thể là các yếu tố gây nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 1:
- Mắc bệnh vào thời sơ sinh.
- Các thực phẩm vào thời sơ sinh. Có một số nghiên cứu đã báo cáo rằng tiếp xúc sớm với sữa bò ở tuổi sơ sinh và không bú sữa mẹ sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 1. Tiếp xúc sớm với ngũ cốc (cereal) - không phải sữa bò - cũng được xem là đóng một vai trò trong việc tạo ra nguy cơ. Bất cứ nguy cơ nào từ các yếu tố về chế độ ăn uống vào thời sơ sinh thì vẫn ở tỉ lệ rất thấp và có khả năng ảnh hưởng đến các trẻ em mà các trẻ này đã bị suy yếu do di truyền về phản ứng miễn dịch đối với các protein trong chế độ dinh dưỡng. Sữa mẹ có chứa các yếu tố mà có thể giúp điều tiết phản ứng miễn dịch và giúp ngăn chặn bệnh tiểu đường cho các trẻ em này. Các khác biệt giữa các quốc gia về nguy cơ mắc bệnh cũng cho thấy rằng không phải tất cả các loại sữa bò đều giống nhau, và một vài protein có thể tạo ra nhiều nguy cơ hơn các loại protein khác. Nói chung, vai trò của các hợp chất được tìm thấy trong các loại thực phẩm này vẫn còn trong vòng tranh cãi.
- Có cha hoặc mẹ bị bệnh tiểu đường loại 1
- Có mẹ lớn tuổi.
- Có mẹ bị chứng tiền sản giật (preeclampsia – đặc trưng bởi tình trạng tăng huyết áp đột ngột, tăng cân quá mức, bị phù, nước tiểu có protein, đau đầu nghiêm trọng, rối loạn thị giác) trong thời gian mang thai.
- Chứng béo phì ở các trẻ em mà từ lâu các trẻ này có liên quan đến nguy cơ cao hơn mắc phải bệnh tiểu đường loại 2. Yếu tố gây nguy cơ phổ biến có thể là tình trạng gia tăng sản sinh insulin, mà nó xảy ra với chứng béo phì. Điều này theo lý thuyết có thể tạo áp lực quá mức lên các tế bào beta do đó các tế bào này trở nên dễ bị tổn thương bởi các yếu tố miễn dịch quá năng động (đặc biệt là cytokines), và cuối cùng các tế bào beta này bị hủy hoại ở các trẻ em dễ bị mắc phải bệnh tiểu đường loại 1 do di truyền.
Cho đến gần đây, bệnh tiểu đường ở trẻ em hầu như luôn luôn là bệnh tiểu đường loại 1. Tuy nhiên, mối quan tâm chính đó là có các số lượng ước đoán rằng 8 – 45% các trường hợp bệnh tiểu đường mới ở trẻ em hiện nay là loại 2, phần lớn là do sự gia tăng tình trạng béo phì ở trẻ em.
Có Các Bất Thường Khác Về Miễn Dịch
Tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 1 hiện cao hơn mức trung bình trong số những người có các chứng bệnh tự miễn dịch khác, bao gồm bệnh Grave (một dạng phổ biến của chứng tăng năng tuyến giáp đặc trưng bởi bướu cổ và hơi bị lồi mắt – cũng được gọi là bệnh Basedow, bướu cổ lồi mắt), viêm tuyến giáp Hashimoto (một dạng của chứng giảm năng tuyến giáp), bệnh Addison (ảnh hưởng đến tuyến thượng thận; gây ra một sự thiếu hụt của các kích thích tố tuyến thượng thận, mà có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị), bệnh đa sơ cứng (multiple sclerosis – một chứng bệnh làm phá hủy chất myeline, đặc trưng bởi các mảng lớn của các mô bị xơ cứng ở não hoặc tủy sống và có liên quan đặc biệt đến bệnh bại liệt toàn phần hay bán phần cũng như chứng rung cơ co giật), bệnh thiếu máu ác tính (pernicious anemia). Nghiên cứu đã gia tăng khả năng rằng tất cả các chứng bệnh tự miễn dịch chia sẻ một yếu tố di truyền cơ bản chung. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2001 đã tìm thấy rằng các yếu tố miễn dịch tế bào T ở bệnh tiểu đường loại 1 nhắm vào cùng các loại tự kháng nguyên như trong bệnh đa xơ cứng. Cả hai chứng bệnh này đều có liên quan đến protein của sữa bò. Tuy nhiên, có nhiều câu hỏi vẫn chưa được trả lời. Người ta vẫn chưa biết nguyên nhân tại sao chứng bệnh này phát triển ở các vị trí khác nhau và gây ra các rối loạn riêng biệt hoặc tại sao một số diễn biến tự miễn dịch xảy ra ở mọi người, nhưng không phải tất cả mọi người đều phát triển bệnh tự miễn dịch.
Sắc Dân
Có một sự thay đổi rất lớn về tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 1 trong các nhóm cộng đồng dân cư. Bệnh tiểu đường loại 1 xem ra phổ biến nhất ở những người có nguồn gốc bắc Âu và ở những nhóm người gốc Địa Trung Hải nào đó (chẳng hạn như người Sardinian). Chứng bệnh này ít phổ biến trong cộng đồng người Châu Á và người Mỹ gốc Phi Châu. Tuy nhiên, những người Mỹ gốc Phi Châu bị bệnh tiểu đường loại 1 có 50% khả năng tử vong nhiều hơn so với người da trắng, phần lớn là do việc chăm sóc sức khỏe kém chất lượng.
0 comments:
Post a Comment