PHẪU THUẬT
Thủ Thuật Cắt Bỏ Nội Mạc Động Mạch Cảnh
Thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh (carotid endarterectomy) là một tiến trình phẫu thuật làm sạch mảng vữa và làm thông các động mạch cảnh bị thu hẹp ở cổ. Thủ thuật này được đề xuất thực hiện để ngăn ngừa cơn đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở một số bệnh nhân bị chít hẹp động mạch cảnh từ 70% trở lên. Đối với những người bị chít hẹp động mạch cảnh từ 50% trở xuống, các loại thuốc kháng đông thường được sử dụng thay thế cho tiến trình phẫu thuật. Đối với các bệnh nhân bị chứng chít hẹp vừa phải (từ 50 – 69%), quyết định thực hiện tiến trình phẫu thuật cần phải được xác định tùy theo từng cá nhân.
Bệnh nhân sẽ có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ do tiến trình phẫu thuật này. Bất cứ ai thực hiện tiến trình này nên đảm bảo rằng bác sĩ phẫu thuật của họ phải có nhiều kinh nghiệm trong việc tiến hành phẫu thuật này và đảm bảo rằng trung tâm y tế đó có tỉ lệ bị biến chứng hậu phẫu thuật ít hơn 6%. Thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh thường không được đề xuất cho các bệnh nhân bị đột quỵ cấp tính (acute stroke).
Mô Tả Tiến Trình. Thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh bao gồm:
- Bệnh nhân thường được gây mê, mặc dù thỉnh thoảng cũng sử dụng phương pháp gây tê cục bộ.
- Bác sĩ giải phẫu sẽ cắt mở động mạch cảnh và nạo đi vữa bám trên thành động mạch.
- Động mạch sẽ được may (khâu) lại, và máu sẽ tuần hoàn trở lại.
- Bệnh nhân thường phải ở lại bệnh viện khoảng 1 – 2 ngày.
- Thường bị đau nhức nhẹ ở cổ trong khoảng 2 tuần, do đó bệnh nhân nên hạn chế xoay (quay) đầu trong suốt thời gian này. Bệnh nhân có thể bị mất cảm giác ở vùng cổ, tình trạng này sẽ biến mất trong vòng một vài tháng.
Atherosclerotic plaque removed from carotid artery to restore blood flow to brain: Mảng xơ vữa được lấy ra khỏi động mạch cảnh để khôi phục sự tuần hoàn máu đến tim.
Thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch là tiến trình phẫu thuật loại bỏ mảng vữa khỏi lớp lót trong của một động mạch.
External carotid artery: Động mạch cảnh ngoại
Internal carotid artery: Động mạch cảnh nội
Common carotid artery: Động mạch cảnh chủ
Có 4 động mạch cảnh, mỗi cặp cư trú ở mỗi bên cổ. Bao gồm các động mạch cảnh nội trái và phải, các động mạch cảnh ngoại trái và phải. Các động mạch cảnh đưa máu giàu khí oxi từ tim đến đầu và não.
Atherosclerotic plaque: Mảng xơ vữa
Khi các động mạch cảnh bị các mảng vữa cholesterol làm tắc nghẽn (atherosclerotic plaques), thì lưu lượng máu đến não bị giảm. Ngoài ra, các mảng vữa nhỏ có thể tách ra và làm tắc nghẽn các động mạch nhỏ trong não. Tình trạng tắc nghẽn các mạch máu này có thể gây ra các cơn thiếu máu cục bộ tạm thời hoặc các cơn đột quỵ.
Neck incision: Vết rạch ở cổ
Incision of carotid artery: Vết rạch ở động mạch cảnh
Plaque removed: Mảng vữa được lấy ra
Artery repaired: Động mạch được may (khâu) lại
Trong lúc bạn đang hôn mê và không có cảm giác đau, một vết rạch sẽ được thực hiện ở cổ, nơi động mạch cảnh bị tắc nghẽn. Một ống dẫn được đưa vào bên trên và bên dưới chỗ tắc nghẽn để đổi tuyến dòng chảy của máu. Chất béo và cholesterol tích tụ được lấy ra khỏi động mạch cảnh. Động mạch được may (khâu) lại, ống dẫn này được lấy ra, và vết rạch được khép kín lại.
Before: Trước
After: Sau
Thời gian lưu lại bệnh viện là từ một đến 3 ngày sau khi thực hiện phẫu thuật. Nên tránh xoay (quay) cổ một cách đột ngột.
Thủ Thuật Tái Tạo Tuyến Mạch Cảnh và Đặt Ống Thông
Thủ thuật tái tạo tuyến mạch cảnh và đặt ống thông (carotid angioplasty and stenting - CAS) có thể được sử dụng thay thế cho thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh ở một số bệnh nhân. Thủ thuật này cũng dựa trên các tiêu chuẩn tương tự như thủ thuật tái tạo tuyến mạch được thực hiện cho bệnh tim.
- Một ống thông cực mỏng được đưa vào một động mạch ở vùng háng.
- Ống thông này được truyền lên qua hệ thống tuần hoàn cho đến khi nó đến khu vực bị tắc nghẽn ở động mạch cảnh.
- Bác sĩ sẽ làm vỡ huyết khối hoặc thổi phồng một bong bóng nhỏ ép vào thành mạch (angioplasty).
- Sau khi tạm thời thổi phồng bong bóng, bác sĩ thường để ống thông lại bên trong mạch máu để giữ cho mạch máu được mở rộng.
Tiến trình này tạo ra nguy cơ bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ và các biến chứng khác. Vào thời điểm này, tiến trình này được sử dụng ở một số trung tâm y tế để thay thế cho thủ thuật cắt bỏ nội mạc động mạch (endarterectomy) ở các bệnh nhân không thể thực hiện tiến trình này, đặc biệt cho các bệnh nhân bị chít hẹp động mạch nghiêm trọng (trên 70%) và có nguy cơ cao khi thực hiện phẫu thuật.
0 comments:
Post a Comment